Asset Publisher
Lasy regionu
Fot. Maciej Pawłowski
W otaczających Warszawę lasach króluje sosna
Puszcza Biała daje sośnie doskonałe warunki wzrostu
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Warszawie, to urokliwe i cenne przyrodniczo lasy mazowieckie. Lasy, które poddane są silnej presji wielkiego miasta.
To tutaj pojęcie trwale równoważonego rozwoju nabiera szczególnego, praktycznego wymiaru. Lasy są najlepszym wskaźnikiem świadomości ekologicznej społeczeństwa. To tutaj kształtowane są właściwe postawy wobec lasu, leśnictwa i otaczającej przyrody. To tutaj też leśnik przy wsparciu społecznym nadaje lasom szczególnego charakteru – jako nowoczesnego, otwartego leśnictwa jutra. Rola każdego leśnika jest podwójnie trudna. Poza prowadzeniem racjonalnej gospodarki leśnej, podwyższa świadomość obecnych i przyszłych pokoleń a także wskazuje sposoby racjonalnego korzystania z dóbr, jakie daje las. Od stanu natury zależy w dużym stopniu jakość naszego codziennego życia, samopoczucia, zdrowia, a także rozwój i ciągłość ludzkości.
Przez długi czas las kojarzył się tylko ze źródłem surowca drzewnego. Drewno należy do tych surowców, które w sposób naturalny odtwarza się, a dodatkowo ma tę zaletę, że ma swój niepowtarzalny urok, piękno, zapach a ponadto podatne jest na obróbkę. Jednak las to nie tylko drzewa. W naturalny sposób lub w wyniku działalności człowieka nasze lasy spełniają szereg równoległych funkcji, które można ująć w trzy kategorie:
- produkcyjne – polegające głównie na zdolności do odnawialnej produkcji biomasy, w tym produktów drzewnych i produktów ubocznych ( np. płody runa leśnego )
- ekologiczne – ochronne, wyrażające się między innymi korzystnym wpływem lasów na kształtowanie klimatu globalnego i regionalnego, lasy regulują obieg wody w przyrodzie, przeciwdziałają powodziom, osuwiskom, chronią glebę przed erozją a krajobraz przed stepowieniem
- społeczne – wynikające z kształtowania przez lasy korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa, wzbogacania rynku pracy, a poprzez prowadzoną edukację leśną społeczeństwa kształtują postawy prozdrowotne i proekologiczne.
Dla lasów wokół Warszawy, w których presja człowieka jest bardzo silna, funkcja społeczna wysuwa się na czołowe miejsce. Rozwoju cywilizacyjnego nie możemy powstrzymać, jedynie możemy starać się o złagodzenie jego skutków. Potrzeba mieszkania, miejsca pracy, dogodnego dojazdu, wypoczynku, rekreacji czy też edukacji leśnej, wymusza konkretne działania. Niekiedy bywają one trudne do zrozumienia przez społeczeństwo, a z drugiej strony przez nie wymuszane. Leśnicy nazwali to paradoksem warszawskim. Każdy chce żyć i mieszkać wygodnie, mieć swobodny dostęp do nowości technologicznych, technicznych czy też infrastruktury. Dzisiaj nikt sobie już nie wyobrażą życia bez prądu, gazu, bieżącej wody, sieci telefonicznej, drogi, ....
Sieć dróg przecinających lasy wokół Warszawy
 |
Niestety, dzieje się to kosztem środowiska naturalnego, zwłaszcza w największej i najtrudniejszej aglomeracji miejskiej w kraju. Jednak możemy pochwalić się swoimi dokonaniami, stanem lasu, udostępnieniem go społeczeństwu, cennymi przyrodniczo obszarami, rezerwatami przyrody, itp. Jako jedyna stolica w Europie, mamy tuż obok miasta gruby pierścień zielonych płuc, służący nam wszystkim.
A co Ty możesz zrobić dla zielonych płuc Mazowsza?
Asset Publisher
Śmieci w lasach – niekończąca się opowieść
Śmieci w lasach – niekończąca się opowieść
Nadleśnictwo Augustów - fot. Krzysztof Szczudło
Nadleśnictwo Cewice - Fot. Michał Polasik
Beczki z chemiczną substancją fot. arch. N. Kozienice
Nadleśnictwo Czarna Białostocka - fot. Wojciech Borys
RDLP w Szczecinie (Nadleśnictwo Karwin) - Fot. D. Dopierała
Nadleśnictwo Gniezno - Fot. Tomasz Rurek
Beczki z chemiczną substancją fot. arch. N. Kozienice
Fot. arch. Lasów Państwowych
Tony rybich wnętrzności, góry bułek, martwego drobiu, tysiące opon, litry chemikaliów, dziesiątki worków z ubraniami. 22 kwietnia w Światowym Dniu Ziemi, leśnicy z Lasów Państwowych pokazują co znajdują w lesie.
Liczby mówią same za siebie. W 2024 roku leśnicy usunęli z terenów zarządzanych przez Lasy Państwowych 82 000 m3 śmieci. Zakładając, że samochód ciężarowy (TIR) przy maksymalnym wymiarze naczepy może mieć pojemność około 100 m3, to leśnicy
w minionym roku zebrali i wywieźli 820 tirów śmieci. Te ciężarówki ustawione jedna za drugą np. w Warszawie, wypełniły tunel I linii metra na odcinku z Politechniki na Kabaty. To ogromna ilość śmieci i równie ogromny koszt, sięgający ponad 34 milionów złotych. Za taką kwotę można by kupić blisko 50 w pełni wyposażonych karetek pogotowia. To też kwota stanowiąca 1/5 kosztów, które Lasy Państwowe co roku wydają na ochronę przeciwpożarową polskich lasów.
– Las to miejsce pełne najróżniejszych form życia. Runo leśne, krzewy, drzewa, gleba, woda – to wszystko tworzy współzależną od siebie zbiorowość leśną. Żyją tu też zwierzęta,
dla których las jest domem. Porzucone w lesie odpady bardzo często trują glebę i wodę.
Są zjadane przez mniejsze i większe zwierzęta, przez co ich niszczące działanie na ekosystem leśny staje się wielkoskalowe – mówi Witold Koss, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych. – Dlatego od wielu lat, każdego roku apelujemy o niewyrzucanie śmieci do lasu i sprzątanie po sobie w czasie wypoczynku na terenach leśnych. Szanując przyrodę, szanujemy samych siebie – dodaje.
Ogromnym problem dla leśników jest usuwanie z lasu odpadów nietypowych, czasem wręcz niebezpiecznych, a w tym przypadku fantazja ludzka zdaje się nie mieć granic. Leśnicy znajdują w lesie toksyczne chemikalia, odpady spożywcze, np. tony rybich wnętrzności, cale palety zgniłych kurzych jaj, padłe kurczaki czy tworzywa sztuczne, stanowiące pozostałość po wytapianiu metali kolorowych z kabli. Do tego dochodzą oczywiście odpady wielkogabarytowe, elektrośmieci, stare meble, sanitariaty i opony oraz całe spektrum odpadów poremontowych – od gruzu po styropian i resztki zapraw murarskich.
– Uprzątanie toksycznych śmieci z lasu jest niezwykle kosztowne. Konieczne jest wezwanie specjalistycznej ekipy, która w profesjonalny sposób uprzątnie odpady. W takim przypadku, na początku sami nie wiemy, z czym mamy do czynienia, bo mogą to być substancje żrące lub trucizny. To bardzo niebezpieczna sprawa nie tylko dla człowieka, ale i dla przyrody,
bo w przypadku rozszczelnienia się takiego zbiornika czy beczki może dojść do skażenia środowiska. Lasy przy aglomeracjach miejskich, lasy podwarszawskie, takie jak lasy mojego nadleśnictwa, ze względu na nasilającą się antropopresję są szczególnie narażone na takie zagrożenia – podsumowuje Artur Dawidziuk, Nadleśniczy Nadleśnictwa Celestynów.
Dzięki aktywnym działaniom zapobiegawczym prowadzonym przez Straż Leśną oraz szybkim reakcjom obywatelskim coraz częściej udaje się złapać śmieciarzy na gorącym uczynku. Doskonale sprawdzają się tu fotopułapki i drony, ale bardzo ważne jest również wsparcie w działaniach, jakie leśnicy otrzymują od Policji. Ważne jest, abyśmy widząc ludzi porzucających śmieci w lasach, reagowali. Czasem wystarczy uprzejme zwrócenie uwagi lub prośba o zabranie ze sobą swoich śmieci. A jeśli widzimy, że ktoś celowo i z premedytacją wjeżdża do lasu i porzuca odpady przy leśnej drodze – reagujmy. Straż Leśna po przyjęciu takiego zgłoszenia od razu zajmie się sprawą.
– Jesienią ubiegłego roku, w szczycie grzybobrania, przeprowadziliśmy kampanię informacyjną #śmieciobranie, wykorzystującą narzędzia AI, aby poruszyć problem śmieci
w lasach. Kampania odbiła się w mediach bardzo szerokim echem, co pozwala mieć nadzieję, że nasz przekaz nie tylko dotarł do szerokiego grona odbiorców, ale też przełoży się na realne działania i śmieci w naszych lasach będzie mniej. Od wielu lat promujemy akcję #zabierz5zlasu, co ma skłonić wszystkich nas, abyśmy spacerując leśnymi ścieżkami, zwracali uwagę na to, co pozostawili w lesie inni ludzie, i jeśli mamy taką możliwość, zabrali ze sobą te śmieci – podsumowuje Anna Choszcz-Sendrowska, rzeczniczka prasowa Lasów Państwowych.
Tylko w 2024 roku z terenów leśnych Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie leśnicy usunęli ponad 4300 m3 odpadów, co kosztowało ponad półtora miliona złotych.
