Asset Publisher
Lasy regionu
Fot. Maciej Pawłowski
W otaczających Warszawę lasach króluje sosna
Puszcza Biała daje sośnie doskonałe warunki wzrostu
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Warszawie, to urokliwe i cenne przyrodniczo lasy mazowieckie. Lasy, które poddane są silnej presji wielkiego miasta.
To tutaj pojęcie trwale równoważonego rozwoju nabiera szczególnego, praktycznego wymiaru. Lasy są najlepszym wskaźnikiem świadomości ekologicznej społeczeństwa. To tutaj kształtowane są właściwe postawy wobec lasu, leśnictwa i otaczającej przyrody. To tutaj też leśnik przy wsparciu społecznym nadaje lasom szczególnego charakteru – jako nowoczesnego, otwartego leśnictwa jutra. Rola każdego leśnika jest podwójnie trudna. Poza prowadzeniem racjonalnej gospodarki leśnej, podwyższa świadomość obecnych i przyszłych pokoleń a także wskazuje sposoby racjonalnego korzystania z dóbr, jakie daje las. Od stanu natury zależy w dużym stopniu jakość naszego codziennego życia, samopoczucia, zdrowia, a także rozwój i ciągłość ludzkości.
Przez długi czas las kojarzył się tylko ze źródłem surowca drzewnego. Drewno należy do tych surowców, które w sposób naturalny odtwarza się, a dodatkowo ma tę zaletę, że ma swój niepowtarzalny urok, piękno, zapach a ponadto podatne jest na obróbkę. Jednak las to nie tylko drzewa. W naturalny sposób lub w wyniku działalności człowieka nasze lasy spełniają szereg równoległych funkcji, które można ująć w trzy kategorie:
- produkcyjne – polegające głównie na zdolności do odnawialnej produkcji biomasy, w tym produktów drzewnych i produktów ubocznych ( np. płody runa leśnego )
- ekologiczne – ochronne, wyrażające się między innymi korzystnym wpływem lasów na kształtowanie klimatu globalnego i regionalnego, lasy regulują obieg wody w przyrodzie, przeciwdziałają powodziom, osuwiskom, chronią glebę przed erozją a krajobraz przed stepowieniem
- społeczne – wynikające z kształtowania przez lasy korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa, wzbogacania rynku pracy, a poprzez prowadzoną edukację leśną społeczeństwa kształtują postawy prozdrowotne i proekologiczne.
Dla lasów wokół Warszawy, w których presja człowieka jest bardzo silna, funkcja społeczna wysuwa się na czołowe miejsce. Rozwoju cywilizacyjnego nie możemy powstrzymać, jedynie możemy starać się o złagodzenie jego skutków. Potrzeba mieszkania, miejsca pracy, dogodnego dojazdu, wypoczynku, rekreacji czy też edukacji leśnej, wymusza konkretne działania. Niekiedy bywają one trudne do zrozumienia przez społeczeństwo, a z drugiej strony przez nie wymuszane. Leśnicy nazwali to paradoksem warszawskim. Każdy chce żyć i mieszkać wygodnie, mieć swobodny dostęp do nowości technologicznych, technicznych czy też infrastruktury. Dzisiaj nikt sobie już nie wyobrażą życia bez prądu, gazu, bieżącej wody, sieci telefonicznej, drogi, ....
Sieć dróg przecinających lasy wokół Warszawy
 |
Niestety, dzieje się to kosztem środowiska naturalnego, zwłaszcza w największej i najtrudniejszej aglomeracji miejskiej w kraju. Jednak możemy pochwalić się swoimi dokonaniami, stanem lasu, udostępnieniem go społeczeństwu, cennymi przyrodniczo obszarami, rezerwatami przyrody, itp. Jako jedyna stolica w Europie, mamy tuż obok miasta gruby pierścień zielonych płuc, służący nam wszystkim.
A co Ty możesz zrobić dla zielonych płuc Mazowsza?
Asset Publisher
Asset Publisher
lasy nadleśnictwa
lasy nadleśnictwa
Fot. Szymon Różański
Fot. Szymon Różański
Fot. Artur Warchoł
Lasy Nadleśnictwa Płońsk nie posiadają wyróżniających cech w typowym mazowieckim krajobrazie. Znaczne rozproszenie kompleksów leśnych oraz duża liczba fragmentów o małej powierzchni, nie stwarzają puszczańskiego klimatu knieji. Ich podstawową rolą w krajobrazie i środowisku naturalnym jest więc łączenie, obfitujących w lasy, obszarów północy i południa Polski. Funkcja tego typu korytarzy ekologicznych jest nie do przecenienia. Pomimo, iż nie są typowymi matecznikami przyrody, to umożliwiają kontakt rozdzielonych przez wpływy człowieka, populacji zwierząt i roślin.
Gdybyśmy skupili całe lasy Nadleśnictwa Płońsk w jednym miejscu, to zajęłyby jedną piątą powierzchni Warszawy. Jest to areał wynoszący ponad 11 tys. ha. Drzewostany rozrzucone są na znacznej przestrzeni - 1350 km2, odpowiadającej wielkością półtorej powierzchni przeciętnego powiatu w Polsce.
Na terenie Nadleśnictwa Płońsk dominują siedliska lasowe – lasów i lasów mieszanych. Ich łączny udział wynosi blisko 63%. Siedliska borowe zajmują 37 % powierzchni leśnej.
Na siedliskach borów, borów mieszanych i lasów mieszanych gatunkiem panującym w drzewostanach jest sosna.
O ile dla borów i borów mieszanych jest to sytuacja właściwa, o tyle dla siedlisk lasu mieszanego i lasu świeżego udział sosny powinien być niższy. Wysoki udział sosny w siedliskach lasowych jest wynikiem intensywnych zalesień i odnowień zdewastowanych w czasie II wojny światowej lasów. Obecnie płońscy leśnicy stopniowo zmieniają skład gatunkowy tych drzewostanów poprzez wymianę starego pokolenia lasu na młodsze, składające się z gatunków liściastych, lepiej dostosowanych do rodzaju siedliska.
Zastosowanie specjalnych sposobów użytkowania rębnego drzewostanów, mające na celu jednoczesne wykorzystanie zasobów drzewnych oraz ich odnawianie, spowodowało iż 40% powierzchni stanowią lasy w wieku od 51 do 80 lat. Najstarsze klasy wieku pomiędzy 91 a 140 lat zajmują ponad 1500 ha powierzchni leśnej.
Pod względem zróżnicowania przestrzennego typów roślinności na terenie nadleśnictwa można wyróżnić trzy obszary.
Równinny, ubogi siedliskowo obszar położony w północnej części nadleśnictwa, obejmujący górny odcinek Wkry i jej dopływów (Równina Raciąska). Obszar ten zdominowany został przez drzewostany sosnowe, rosnące na siedliskach borowych i położone w zagłębieniach olsy.
Zachodnia, stosunkowo najsłabiej zalesiona Wysoczyzna Płońska o nieznacznym sfalowaniu i staroglacjalnej rzeźbie terenu, urozmaicona wzniesieniami morenowymi i kemowymi. Lasy tu występujące rosną zazwyczaj na żyznych siedliskach, wykształconych na glebach gliniastych.
Wschodnia część, również nieznacznie sfalowana -Wysoczyzna Ciechanowska o stosunkowo największym udziale siedlisk lasowych.
Osobliwości przyrodnicze.
Do najciekawszych obiektów powierzchniowych należą dwa rezerwaty przyrody. Pierwszy z nich- rezerwat Dziektarzewo powołano jeszcze w latach 60-tych ubiegłego wieku. Rezerwat położony jest na skarpie rzeki Wkry, niedaleko miejscowości o tej samej nazwie. Walorem tego obiektu jest właśnie sama nadrzeczna skarpa porośnięta lasem łęgowym.
Nieco większym obiektem przyrodniczym jest rezerwat Noskowo, chroniący stare jesionowo-olszowe łęgi u źródeł nienazwanej strugi, wpadającej do Naruszewki. W rezerwacie Noskowo odnotowano obecność rzadkiego chrząszcza - Pachnicy Dębowej, której biotopem są wiekowe, próchniejące drzewa liściaste.
Płońskie lasy skrywają niewiele rzadkich i chronionych gatunków flory i fauny. Ogólnie odnotowano 39 gatunków roślin i grzybów, oraz 78 gatunków zwierząt podlegających ochronie. Spośród nich wyróżniają się takie gatunki jak:
kruszczyk szerokolistny, wawrzynek wilczełyko, szmaciak gałęzisty, brodaczka kępkowa, traszka grzebieniasta, kumak nizinny, bóbr europejski, bocian czarny.
