Wydawca treści
lasy nadleśnictwa
Fot. Szymon Różański
Fot. Szymon Różański
Fot. Artur Warchoł
Lasy Nadleśnictwa Płońsk nie posiadają wyróżniających cech w typowym mazowieckim krajobrazie. Znaczne rozproszenie kompleksów leśnych oraz duża liczba fragmentów o małej powierzchni, nie stwarzają puszczańskiego klimatu knieji. Ich podstawową rolą w krajobrazie i środowisku naturalnym jest więc łączenie, obfitujących w lasy, obszarów północy i południa Polski. Funkcja tego typu korytarzy ekologicznych jest nie do przecenienia. Pomimo, iż nie są typowymi matecznikami przyrody, to umożliwiają kontakt rozdzielonych przez wpływy człowieka, populacji zwierząt i roślin.
Gdybyśmy skupili całe lasy Nadleśnictwa Płońsk w jednym miejscu, to zajęłyby jedną piątą powierzchni Warszawy. Jest to areał wynoszący ponad 11 tys. ha. Drzewostany rozrzucone są na znacznej przestrzeni - 1350 km2, odpowiadającej wielkością półtorej powierzchni przeciętnego powiatu w Polsce.
Na terenie Nadleśnictwa Płońsk dominują siedliska lasowe – lasów i lasów mieszanych. Ich łączny udział wynosi blisko 63%. Siedliska borowe zajmują 37 % powierzchni leśnej.
Na siedliskach borów, borów mieszanych i lasów mieszanych gatunkiem panującym w drzewostanach jest sosna.
O ile dla borów i borów mieszanych jest to sytuacja właściwa, o tyle dla siedlisk lasu mieszanego i lasu świeżego udział sosny powinien być niższy. Wysoki udział sosny w siedliskach lasowych jest wynikiem intensywnych zalesień i odnowień zdewastowanych w czasie II wojny światowej lasów. Obecnie płońscy leśnicy stopniowo zmieniają skład gatunkowy tych drzewostanów poprzez wymianę starego pokolenia lasu na młodsze, składające się z gatunków liściastych, lepiej dostosowanych do rodzaju siedliska.
Zastosowanie specjalnych sposobów użytkowania rębnego drzewostanów, mające na celu jednoczesne wykorzystanie zasobów drzewnych oraz ich odnawianie, spowodowało iż 40% powierzchni stanowią lasy w wieku od 51 do 80 lat. Najstarsze klasy wieku pomiędzy 91 a 140 lat zajmują ponad 1500 ha powierzchni leśnej.
Pod względem zróżnicowania przestrzennego typów roślinności na terenie nadleśnictwa można wyróżnić trzy obszary.
Równinny, ubogi siedliskowo obszar położony w północnej części nadleśnictwa, obejmujący górny odcinek Wkry i jej dopływów (Równina Raciąska). Obszar ten zdominowany został przez drzewostany sosnowe, rosnące na siedliskach borowych i położone w zagłębieniach olsy.
Zachodnia, stosunkowo najsłabiej zalesiona Wysoczyzna Płońska o nieznacznym sfalowaniu i staroglacjalnej rzeźbie terenu, urozmaicona wzniesieniami morenowymi i kemowymi. Lasy tu występujące rosną zazwyczaj na żyznych siedliskach, wykształconych na glebach gliniastych.
Wschodnia część, również nieznacznie sfalowana -Wysoczyzna Ciechanowska o stosunkowo największym udziale siedlisk lasowych.
Osobliwości przyrodnicze.
Do najciekawszych obiektów powierzchniowych należą dwa rezerwaty przyrody. Pierwszy z nich- rezerwat Dziektarzewo powołano jeszcze w latach 60-tych ubiegłego wieku. Rezerwat położony jest na skarpie rzeki Wkry, niedaleko miejscowości o tej samej nazwie. Walorem tego obiektu jest właśnie sama nadrzeczna skarpa porośnięta lasem łęgowym.
Nieco większym obiektem przyrodniczym jest rezerwat Noskowo, chroniący stare jesionowo-olszowe łęgi u źródeł nienazwanej strugi, wpadającej do Naruszewki. W rezerwacie Noskowo odnotowano obecność rzadkiego chrząszcza - Pachnicy Dębowej, której biotopem są wiekowe, próchniejące drzewa liściaste.
Płońskie lasy skrywają niewiele rzadkich i chronionych gatunków flory i fauny. Ogólnie odnotowano 39 gatunków roślin i grzybów, oraz 78 gatunków zwierząt podlegających ochronie. Spośród nich wyróżniają się takie gatunki jak:
kruszczyk szerokolistny, wawrzynek wilczełyko, szmaciak gałęzisty, brodaczka kępkowa, traszka grzebieniasta, kumak nizinny, bóbr europejski, bocian czarny.
Najnowsze aktualności
Lasy Państwowe transparentnie przed gminami i województwami
Lasy Państwowe transparentnie przed gminami i województwami
W Polsce są regiony, gdzie lasy pokrywają ponad 80 % powierzchni gminy. Tak jest np. w Cisnej - 88%, w Białowieży 88%, czy w Osiecznicy 84%. Lasy Państwowe często zarządzają terenami pełniącymi funkcję „zielonych płuc” gmin i najważniejszych miejsc rekreacji, a często są jednym z największych pracodawców w gminie czy powiecie. Jedno nadleśnictwo może obejmować swoim zasięgiem nawet kilkadziesiąt gmin.
Dlatego zgodnie z nowymi zasadami (Zarządzenie nr 115 z 18 września 2024 r.), nadleśniczowie oraz dyrektorzy regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych będą raportować swoje działania bezpośrednio radom gmin i sejmikom województw. W gminach, gdzie lasy lub tereny przeznaczone do zalesienia zajmują ponad 100 hektarów od dziś nadleśniczy będą mieli obowiązek udziału w sesjach rad gmin.
- Celem tej decyzji jest zwiększenie transparentności oraz wzmocnienie współpracy pomiędzy Lasami Państwowymi a samorządami. Udział w tych spotkaniach to okazja do bezpośredniego kontaktu z mieszkańcami i przedstawicielami wspólnot lokalnych, a także rozmów na temat, ochrony przyrody, zrównoważonej gospodarki leśnej, edukacji, turystyki czy poprawy infrastruktury komunikacyjnej - mówi Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych.
Dzień poświęcony współpracy z samorządami
Wspomniane wyżej zarządzenie było głównym tematem spotkania w siedzibie Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, w którym uczestniczyli przedstawiciele Związku Miast Polskich, Związku Powiatów Polskich, Związku Gmin Wiejskich, urzędów marszałkowskich i wojewodów z Kierownictwem Lasów Państwowych. W spotkaniu z ramienia Ministerstwa Klimatu i Środowiska wziął także udział Aleksander Jakubowski dyrektor Departamentu Leśnictwa i Łowiectwa.
Samorządowcy doceniali wagę wydanego zarządzenia, zaznaczając, że jako organy władzy w terenie potrzebują stałych narzędzi do rewizji postanowień władzy centralnej. Zwracali też uwagę na konieczność nowelizacji ustawy o lasach tak, aby była kompatybilna z innymi aktami prawnymi ochrony przyrody.
Konieczność współdziałania z uwzględnieniem ładu przestrzennego, a także wspólne inicjatywy dotyczące infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej oraz zatrzymywanie wody w lesie – to kolejne tematy, które wybrzmiały podczas rozmów.
- Ustawa o Lasach pochodzi z 1991 roku i zarówno leśnicy jak i samorządowcy są zgodni, że nie przystaje ona do dzisiejszej rzeczywistości. Czekając na jej zmianę podejmujemy decyzje, które w ramach obowiązującego prawa pozwolą nam na ścisłą współpracę z samorządami i spójne zarządzanie przestrzenią po to by zachować bioróżnorodność i sprostać wyzwaniom klimatycznym - dodaje dyrektor Koss.
Leśnicy doskonale wiedzą że działania na rzecz klimatu, takie jak np. mała retencja w lasach, wymagają dużych nakładów finansowych. Dlatego tego dnia odbyło się jeszcze jedno spotkanie kierownictwa PGL LP z Jackiem Karnowskim, sekretarzem stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, na temat współpracy przy pozyskiwaniu środków europejskich na projekty ekologiczne.
Zwiększenie transparentności działań nadleśnictw oraz regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych to krok w kierunku zwiększania świadomości społecznej dotyczącej działań, celów i problemów jakimi zajmują się Lasy Państwowe, a także możliwość lepszej współpracy samorządów z nadleśnictwami i regionalnymi dyrekcjami Lasów Państwowych.
