Asset Publisher
Polnische Wälder
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polen gehört in Bezug auf die Waldfläche zur europäischen Spitze. Diese nimmt mit 9,1 Mio. ha 29,2 % der Gesamtfläche ein. Die Mehrheit der Wälder sind Staatseigentum, das durch den Staatsforstbetrieb „Lasy Państwowe" („Staatsforste") (PGL LP) verwaltet wird.
In Polen gibt es immer mehr Wälder. Der Waldanteil ist von 21 % im Jahre 1945 auf 29,2 % heute gestiegen. Zwischen den Jahren 1995 und 2011 ist die Waldfläche um 388 Tausend Hektar gestiegen. Die Grundlage für die Aufforstung bildet das „Nationale Waldmehrungsprogramm", nach dem der Waldanteil im Jahre 2020 30% und im Jahre 2050 33% betragen soll. Die polnischen Wälder sind reich an Pflanzen, Tieren und Pilzen. Insgesamt leben 65% aller Tiere im Wald.
Die Wälder wachsen in unserem Land auf den schwächsten Böden, hauptsächlich im Zusammenhang mit der Entwicklung der Landwirtschaft in den vergangenen Jahrhunderten. Dies beeinflusst die Verteilung der Waldstandorte in Polen. Über 55% der Wälder sind Nadelwälder. Den Rest bilden Laubwälder, meistens Laubmischwälder. Einen kleinen Anteil der Laubwälder nehmen mit etwas mehr als 3% Erlenbruchwälder und Auwälder ein.
In den Jahren 1945-2011 hat sich der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 auf über 28,2% vergrößert.
In Flachland- und Hochlandgebieten überwiegt die Kiefer. Sie wächst auf 64,3% der Waldfläche vom PGL LP und auf 57,7% der privaten und kommunalen Wälder. Im Gebirge dominiert die Fichte (im Westen) bzw. die Fichte und die Buche (im Osten). Die Dominanz der Kiefer ergibt sich aus der Art der Forstwirtschaft in der Vergangenheit. Die einstigen Monokulturen hingen mit dem hohen industriellen Bedarf an Holz. Es hat sich jedoch herausgestellt, dass solche Wälder gegen klimatische Faktoren weniger resistent sind und auch von Schädlingen leichter angegriffen werden können.
Der Anteil anderer Baumarten, hauptsächlich der Laubbaumarten, in den polnischen Wäldern steigt kontinuierlich. Die Forstleute gehen weg von Monokulturen und passen den Baumbestand an die natürlichen Standortbedingungen an. Dank diesen Maßnahmen konnte der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 % auf über 28,2 % ansteigen. Immer häufiger gibt es Eichen, Eschen, Spitzahorne, Bergahorne, Ulmen sowie Birken, Buchen, Erlen, Pappeln, Hainbuchen, Espen, Linden und Weiden.
In unseren Wäldern kommen meistens Baumbestände in Altersklassen zwischen 40 und 80 Jahren. Das durchschnittliche Alter beträgt 60 Jahre. Es gibt immer mehr große Bäume, die über 80 Jahre alt sind. Seit dem Ende des 2. Weltkrieges ist der Flächenanteil solcher Altbäume von 0.9 Mio. ha auf fast 1,85 Mio. ha gestiegen.
Asset Publisher
Asset Publisher
lasy nadleśnictwa
lasy nadleśnictwa
Fot. Szymon Różański
Fot. Szymon Różański
Fot. Artur Warchoł
Lasy Nadleśnictwa Płońsk nie posiadają wyróżniających cech w typowym mazowieckim krajobrazie. Znaczne rozproszenie kompleksów leśnych oraz duża liczba fragmentów o małej powierzchni, nie stwarzają puszczańskiego klimatu knieji. Ich podstawową rolą w krajobrazie i środowisku naturalnym jest więc łączenie, obfitujących w lasy, obszarów północy i południa Polski. Funkcja tego typu korytarzy ekologicznych jest nie do przecenienia. Pomimo, iż nie są typowymi matecznikami przyrody, to umożliwiają kontakt rozdzielonych przez wpływy człowieka, populacji zwierząt i roślin.
Gdybyśmy skupili całe lasy Nadleśnictwa Płońsk w jednym miejscu, to zajęłyby jedną piątą powierzchni Warszawy. Jest to areał wynoszący ponad 11 tys. ha. Drzewostany rozrzucone są na znacznej przestrzeni - 1350 km2, odpowiadającej wielkością półtorej powierzchni przeciętnego powiatu w Polsce.
Na terenie Nadleśnictwa Płońsk dominują siedliska lasowe – lasów i lasów mieszanych. Ich łączny udział wynosi blisko 63%. Siedliska borowe zajmują 37 % powierzchni leśnej.
Na siedliskach borów, borów mieszanych i lasów mieszanych gatunkiem panującym w drzewostanach jest sosna.
O ile dla borów i borów mieszanych jest to sytuacja właściwa, o tyle dla siedlisk lasu mieszanego i lasu świeżego udział sosny powinien być niższy. Wysoki udział sosny w siedliskach lasowych jest wynikiem intensywnych zalesień i odnowień zdewastowanych w czasie II wojny światowej lasów. Obecnie płońscy leśnicy stopniowo zmieniają skład gatunkowy tych drzewostanów poprzez wymianę starego pokolenia lasu na młodsze, składające się z gatunków liściastych, lepiej dostosowanych do rodzaju siedliska.
Zastosowanie specjalnych sposobów użytkowania rębnego drzewostanów, mające na celu jednoczesne wykorzystanie zasobów drzewnych oraz ich odnawianie, spowodowało iż 40% powierzchni stanowią lasy w wieku od 51 do 80 lat. Najstarsze klasy wieku pomiędzy 91 a 140 lat zajmują ponad 1500 ha powierzchni leśnej.
Pod względem zróżnicowania przestrzennego typów roślinności na terenie nadleśnictwa można wyróżnić trzy obszary.
Równinny, ubogi siedliskowo obszar położony w północnej części nadleśnictwa, obejmujący górny odcinek Wkry i jej dopływów (Równina Raciąska). Obszar ten zdominowany został przez drzewostany sosnowe, rosnące na siedliskach borowych i położone w zagłębieniach olsy.
Zachodnia, stosunkowo najsłabiej zalesiona Wysoczyzna Płońska o nieznacznym sfalowaniu i staroglacjalnej rzeźbie terenu, urozmaicona wzniesieniami morenowymi i kemowymi. Lasy tu występujące rosną zazwyczaj na żyznych siedliskach, wykształconych na glebach gliniastych.
Wschodnia część, również nieznacznie sfalowana -Wysoczyzna Ciechanowska o stosunkowo największym udziale siedlisk lasowych.
Osobliwości przyrodnicze.
Do najciekawszych obiektów powierzchniowych należą dwa rezerwaty przyrody. Pierwszy z nich- rezerwat Dziektarzewo powołano jeszcze w latach 60-tych ubiegłego wieku. Rezerwat położony jest na skarpie rzeki Wkry, niedaleko miejscowości o tej samej nazwie. Walorem tego obiektu jest właśnie sama nadrzeczna skarpa porośnięta lasem łęgowym.
Nieco większym obiektem przyrodniczym jest rezerwat Noskowo, chroniący stare jesionowo-olszowe łęgi u źródeł nienazwanej strugi, wpadającej do Naruszewki. W rezerwacie Noskowo odnotowano obecność rzadkiego chrząszcza - Pachnicy Dębowej, której biotopem są wiekowe, próchniejące drzewa liściaste.
Płońskie lasy skrywają niewiele rzadkich i chronionych gatunków flory i fauny. Ogólnie odnotowano 39 gatunków roślin i grzybów, oraz 78 gatunków zwierząt podlegających ochronie. Spośród nich wyróżniają się takie gatunki jak:
kruszczyk szerokolistny, wawrzynek wilczełyko, szmaciak gałęzisty, brodaczka kępkowa, traszka grzebieniasta, kumak nizinny, bóbr europejski, bocian czarny.
