Asset Publisher
Lasy regionu
Fot. Maciej Pawłowski
W otaczających Warszawę lasach króluje sosna
Puszcza Biała daje sośnie doskonałe warunki wzrostu
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Warszawie, to urokliwe i cenne przyrodniczo lasy mazowieckie. Lasy, które poddane są silnej presji wielkiego miasta.
To tutaj pojęcie trwale równoważonego rozwoju nabiera szczególnego, praktycznego wymiaru. Lasy są najlepszym wskaźnikiem świadomości ekologicznej społeczeństwa. To tutaj kształtowane są właściwe postawy wobec lasu, leśnictwa i otaczającej przyrody. To tutaj też leśnik przy wsparciu społecznym nadaje lasom szczególnego charakteru – jako nowoczesnego, otwartego leśnictwa jutra. Rola każdego leśnika jest podwójnie trudna. Poza prowadzeniem racjonalnej gospodarki leśnej, podwyższa świadomość obecnych i przyszłych pokoleń a także wskazuje sposoby racjonalnego korzystania z dóbr, jakie daje las. Od stanu natury zależy w dużym stopniu jakość naszego codziennego życia, samopoczucia, zdrowia, a także rozwój i ciągłość ludzkości.
Przez długi czas las kojarzył się tylko ze źródłem surowca drzewnego. Drewno należy do tych surowców, które w sposób naturalny odtwarza się, a dodatkowo ma tę zaletę, że ma swój niepowtarzalny urok, piękno, zapach a ponadto podatne jest na obróbkę. Jednak las to nie tylko drzewa. W naturalny sposób lub w wyniku działalności człowieka nasze lasy spełniają szereg równoległych funkcji, które można ująć w trzy kategorie:
- produkcyjne – polegające głównie na zdolności do odnawialnej produkcji biomasy, w tym produktów drzewnych i produktów ubocznych ( np. płody runa leśnego )
- ekologiczne – ochronne, wyrażające się między innymi korzystnym wpływem lasów na kształtowanie klimatu globalnego i regionalnego, lasy regulują obieg wody w przyrodzie, przeciwdziałają powodziom, osuwiskom, chronią glebę przed erozją a krajobraz przed stepowieniem
- społeczne – wynikające z kształtowania przez lasy korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa, wzbogacania rynku pracy, a poprzez prowadzoną edukację leśną społeczeństwa kształtują postawy prozdrowotne i proekologiczne.
Dla lasów wokół Warszawy, w których presja człowieka jest bardzo silna, funkcja społeczna wysuwa się na czołowe miejsce. Rozwoju cywilizacyjnego nie możemy powstrzymać, jedynie możemy starać się o złagodzenie jego skutków. Potrzeba mieszkania, miejsca pracy, dogodnego dojazdu, wypoczynku, rekreacji czy też edukacji leśnej, wymusza konkretne działania. Niekiedy bywają one trudne do zrozumienia przez społeczeństwo, a z drugiej strony przez nie wymuszane. Leśnicy nazwali to paradoksem warszawskim. Każdy chce żyć i mieszkać wygodnie, mieć swobodny dostęp do nowości technologicznych, technicznych czy też infrastruktury. Dzisiaj nikt sobie już nie wyobrażą życia bez prądu, gazu, bieżącej wody, sieci telefonicznej, drogi, ....
Sieć dróg przecinających lasy wokół Warszawy
 |
Niestety, dzieje się to kosztem środowiska naturalnego, zwłaszcza w największej i najtrudniejszej aglomeracji miejskiej w kraju. Jednak możemy pochwalić się swoimi dokonaniami, stanem lasu, udostępnieniem go społeczeństwu, cennymi przyrodniczo obszarami, rezerwatami przyrody, itp. Jako jedyna stolica w Europie, mamy tuż obok miasta gruby pierścień zielonych płuc, służący nam wszystkim.
A co Ty możesz zrobić dla zielonych płuc Mazowsza?
Asset Publisher
02 lutego obchodzimy World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł
02 lutego obchodzimy World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł
Lasy Państwowe od wielu lat realizują szereg bardzo ważnych inicjatyw służących bagnom, mokradłom i terenom podmokłym, jak również ochronie szeroko rozumianych zasobów wodnych w polskich lasach. W ramach projektów małej retencji w ostatnich latach leśnicy zbudowali na zarządzanych przez siebie terenach 9500 polderów, zastawek i progów zwalniających, zatrzymujących wodę w lesie.
„Bagna dla naszej wspólnej przyszłości” to hasło tegorocznej edycji Światowego Dnia Mokradeł, które w dobie zmiany klimatu i okresowej suszy w polskich lasach leśnicy powtarzają od lat. To oni, jako przyrodnicy, prowadząc wielofunkcyjną gospodarkę leśną mają świadomość tego, jak cennym zasobem w środowisku leśnym jest woda.
– Wychodząc z propozycją objęcia szczególną ochroną 17% powierzchni Lasów Państwowych – czyli obszaru 1,2 mln ha będących w zarządzie PGL LP, leśnicy ujęli w tym zestawieniu wiele cennych przyrodniczo siedlisk, w tym także mokradłowych.
Bo lasy to bardzo skomplikowane ekosystemy, które dziś, w dobie zmian klimatu, wymagają szczególnej uwagi i troski, wyrażonej indywidualnym podejściem
i dostosowaniem prowadzonych działań gospodarczych do warunków przyrodniczych
i klimatycznych. – powiedział Witold Koss dyrektor generalny Lasów Państwowych.
W ramach projektów małej retencji leśnicy realizują szereg zadań służących gromadzeniu i zatrzymywaniu wody w lesie oraz spowolnieniu jest powierzchniowego spływu:
• Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
– mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych, zwany
też projektem małej retencji nizinnej. Projekt stanowi obecnie kontynuację działań realizowanych przez leśników od 2007 roku, których celem jest wzmocnienie odporności nizinnych ekosystemów leśnych na zagrożenia powodowane zmianą klimatu poprzez realizację kompleksowych działań retencyjnych i przeciwerozyjnych. Projekt ma również na celu minimalizację negatywnych skutków naturalnych zjawisk pogodowych
i klimatycznych, jak choćby susze, pożary czy też powodzie i podtopienia.
• Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
– mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich, zwany też małą retencją górską. W ramach projektu realizowane są zadania zbliżone do zakresu wpisującego się w małą retencję nizinną, aczkolwiek z uwagi na lokalizację projektu – tereny górskie – projekt bezpośrednio wpływa ma wzmocnienie górskich ekosystemów leśnych. Projekt m.in. minimalizuje negatywne skutki intensywnych i długotrwałych opadów atmosferycznych, ekstremalnego przepływu wód w korytach, spływów powierzchniowych oraz niezwykle destrukcyjnego działania wód wezbraniowych.
Lasy Państwowe prowadzą również projekt „Lasy dla mokradeł – ochrona siedlisk hydrogenicznych na obszarach cennych przyrodniczo”. Jego najważniejszym celem jest przywrócenie funkcji lub utrzymanie stanu bagien, torfowisk i innych terenów podmokłych pozostających w zarządzie PGL LP na obszarach Sieci Natura 2000 i poza nimi. Projekt został uwzględniony w wykazie planowanych operacji o znaczeniu strategicznym w Programie Operacyjnym FEnIKS. Projekt opiera się o współpracę jednostek LP (ponad 120 nadleśnictw) z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu oraz z Centrum Ochrony Mokradeł.
– O tym, że bez wody nie ma życia – zarówno dla przyrody, jak i dla człowieka, wiedzą wszyscy, jednakże w kwestiach edukacji przyrodniczej, dotyczącej cennych ekosystemów bagiennych i mokradeł, mamy jeszcze wiele do zrobienia. Tereny podmokłe to bardzo często unikalne miejsca występowania chronionych gatunków flory i fauny, dom dla wielu owadów oraz ostoje populacji ptaków – dodaje dyrektor Koss.
Leśnicy dbają o mokradła i tereny bagienne nie tylko od święta! Każdego roku,
w ramach zajęć edukacyjnych prowadzonych przez leśników, tysiące osób: dzieci, młodzieży i ludzi dorosłych, poznają niezwykły świat ekosystemów leśnych, których funkcjonowanie jest uzależnione od wody. Lasy to niezwykle złożone i bardzo wrażliwe obiekty przyrodnicze, w których niedobór lub brak wody objawiają się na wiele sposobów: od zanikania określonych gatunków roślin i zwierząt, po osłabienie, choroby i zamieranie całych fragmentów lasów. Świadomość zagrożeń, które niesie ze sobą zmiana klimatu
i to jak możemy starać się im przeciwdziałać, łagodząc jej skutki, to zagadnienia, na które edukatorzy leśni starają się uwrażliwić jak największe grono odbiorców.
Leśnicy postrzegają lasy ekosystemowo, jako swoiste systemy „naczyń połączonych”. Oznacza to nic innego jak to, że lasy to nie tylko drzewa, ale też m.in. rezerwuar zasobów wodnych, tworzących każdorazowo unikalne, leśne mikroklimaty, warunkujący wilgotność siedlisk, a co za tym idzie – kształtujący bogactwo przyrodnicze danego obszaru.
